زمان تقریبی مطالعه: 4 دقیقه
 

ابوسعید خلف بن ایوب عامری





ابوسعید خلف بن ایوب عامری بلخی حنفی (حدود ۱۳۵-۲۰۵ هـ)، از فقها و محدثان حنفی و مفتیان مشرق زمین در قرن دوم و سوم هجری قمری بود.


۱ - معرفی اجمالی



ابوسعید خلف بن ایوب عامری بلخی حنفی، اهل بلخ بود. تاریخ دقیق ولادت وی معلوم نیست. ذهبی می‌نویسد: ابوسعید به هنگام مرگ حدود ۶۹ سال داشت و با توجه به این مطلب و سال درگذشت وی که از نظر ذهبی ۲۰۵ هـ است، باید ولادت وی در حدود ۱۳۵ هـ باشد.
وی فقه را نزد قاضی ابویوسف و ابن‌ابی‌لیلی، و زهد را نزد ابراهیم ادهم فرا گرفت و از افرادی چون عوف اعرابی و معمر بن راشد حدیث شنید و محدثانی چون احمد بن حنبل، یحیی بن معین و ابوکریب از وی حدیث نقل کرده‌اند.
او را امام، فقیه، محدث و مفتی مشرق زمین به حساب آورده‌اند. قرشی وی را در زمره فقها و محدثان حنفی ذکر کرده و زهد او را ستوده است. برخی او را صدوق و گروهی او را ضعیف و بعضی دیگر او را غالی و از مرجئه دانسته‌اند.

۲ - تاریخ وفات



خلف بن ایوب در سال ۲۰۳ هـ به نیشابور رفت.به نوشته ذهبی، وی در ماه رمضان سال ۲۰۵ در ۶۹ سالگی درگذشت. صفدی سال وفات او را ۲۱۵هـ و ابن‌جوزی ۲۲۰ هـ نوشته است.
[۱۷] ابن‌جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم، ج۱۱، ص۵۸.


۳ - آثار



الاختیارات که کتابی فقهی است، اثر بر جای مانده از خلف بن ایوب است.

۴ - مطالعه بیشتر



برای مطالعه بیشتر به منابع زیر مراجعه شود.
[۲۲] محمد محروس عبداللطیف المدرس، مشایخ بلخ من الحنفیه، ج۱، ص۸۶.
[۲۳] اعلمی‌ حا‌ئری، محمدحسین‌، دائرة المعارف الشیعیة العامه، ج۹، ص۲۰۷.


۵ - پانویس


 
۱. ابن‌سعد بغدادی، محمد بن سعد، الطبقات الکبری، ج۷، ص۳۷۵.    
۲. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۱۴، ص۱۴۵.    
۳. ابن‌جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم، ج۱۱، ص۵۸.    
۴. صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۱۳، ص۲۲۱.    
۵. ابن‌ابی‌حاتم رازی، عبدالرحمن بن محمد، الجرح و التعدیل، ج۳، ص۳۷۰.    
۶. بخاری، اسماعیل بن ابراهیم، التاریخ الکبیر، ج۳، ص۱۹۶.    
۷. ابن‌عماد حنبلی، عبدالحی بن احمد، شذرات الذهب، ج۳، ص۷۰.    
۸. ذهبی، محمد بن احمد، میزان الاعتدال، ج۱، ص۶۵۹.    
۹. مزی، یوسف بن عبدالرحمن، تهذیب الکمال، ج۸، ص۲۷۳.    
۱۰. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۹، ص۵۴۱.    
۱۱. عسقلانی، احمد بن علی، تقریب التهذیب، ج۱، ص۱۹۴.    
۱۲. ابن‌ابی‌الوفا، عبدالقادر بن محمد، الجواهر المضیئه، ج۱، ص۲۳۲.    
۱۳. صفی‌الدین خزرجی، احمد بن عبدالله، خلاصة تذهیب تهذیب الکمال، ج۱، ص۱۰۵.    
۱۴. ابن‌حبان، محمد بن حبان، الثقات، ج۸، ص۲۲۸.    
۱۵. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۱۴، ص۱۴۵.    
۱۶. صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۱۳، ص۲۲۲.    
۱۷. ابن‌جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم، ج۱۱، ص۵۸.
۱۸. بابانی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۱، ص۳۴۸.    
۱۹. بغدادی، اسماعیل، ایضاح المکنون، ج۱، ص۴۸.    
۲۰. کحاله، عمر رضا، معجم المؤلفین، ج۴، ص۱۰۴.    
۲۱. بابانی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۱، ص۳۴۸.    
۲۲. محمد محروس عبداللطیف المدرس، مشایخ بلخ من الحنفیه، ج۱، ص۸۶.
۲۳. اعلمی‌ حا‌ئری، محمدحسین‌، دائرة المعارف الشیعیة العامه، ج۹، ص۲۰۷.


۶ - منبع



• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۳۱۶، برگرفته از مقاله «ابوسعید خلف بن ایوب عامری».






آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.